Dinle
Hatırlarsınız, Kahire'de tahrir meydanında namaz kılan mısırlı marksist nümayişçi" Bizde namaz kültürdür" demişti de bizim medya nın sol yanı biraz garipsemişti bu durumu.. Ama bir türlü dinin kültürel yönü üzerine eski günahlarına kefaret! bir iç hesaplaşmaya da girememiştiler
Düşünce olarak dinle imanla alakası olmayan rejim muhalifi bir iranlı arkadaşım, mesnevi'den mısralar döktürünce şaşırmıştım..
"Bizde Şehname, Mesnevi, Hafız divanı, rübailer, ta ilkokulda kulağımıza çalınır.
Ve en azılı siyasi karşıtlar, bile Firdevsi, Hafız, Sadi, Mevlana, Hayyam sözkonusu olduğunda yanyanadırlar." demişti.
Geçmiş zaman yine bir iranlı aileye misafir olmuştuk. Dil probleminin soğukluğunu yumuşatma amacıyla Mevlana ' nın " Baza! baza! her ançi hesti baza! " diye başlayan meşhur dizesini okumuştum.
Ailece şaşırmışlardı; "İstanbul'da Hiç bir türkün ağzından tek kelime farça duymadık " diye serzenişte bulunmuşlardı..
Buna ortak kültür havzası kopukluğu diyebiliriz mi, bilemem..
Bence ortak kültür havzamızda kültürel manada derin kimliğini en iyi koruyan ülke İran'dır, desem yeridir..Tabii ki mollalar bu kültürü yozlaştırıp avamileştirmezse..
Bayram geçti seyran geçti nerden aklına geldi elin iranlısı mısırlısı demeyin..
Memlekette sessiz sedasız basit bir 'yerlileşme' derin kültür atağı olmuş..
Muştuluyayım..
Askeri eşrafdan birinin cenaze töreninde cenaze marşını işitince şaşırdım.
Resmi cenaze törenlerinde 1932 den beri çalınan Chopin in 'Marche funebre' cenaze marşından, Itri nin 'segâh tekbir'ine geçiş yapılmış.
Tören kıtası yürüyüş ritmine uyumlu bir besteyle..
Hemde güncel siyasi didişmeye kapı açmadan, siyasi mülahazalara prim vermeden, sessiz sedasız..
Derin karşı damar kılıçları çekemeden..
Bu işler böyle yapılmalı..
Çok önemli kültürel kazanımlar avamın ağzında çiğnetilip içi boşaltılmamalı..
Siper çatışmalarıyla ruhu buharlaştırılmamalı..
Hele reklam ve siyasi ikbal aracı hiç yapılmamalı
Peki hangisi güzel ?..Marche Funebre mi, Segah tekbir mi?
Bütün yerli reflekslerimi bir tarafa atsam bile yine de açık farkla Itri nin segah tekbir' i derim..
Pusulası yaban ellere çevrilmiş olanlar, cenaze sahiplerinin tercihiyle yine de Chopin' le buluşabilir.
Ancak bizim kulaklarımızın fabrika ayarları ezelden Itri ye göre ayarlanmış olduğu unutulmamalı..
Emeği geçenlere minnet ve şukranla koca bir teşekkür..
A. Velioğlu/ 2025.Nisan